به نقل از «ایمنا»

ایران مهم‌ترین کشور دارای زیستگاه‌های مهاجرتی در مسیر پروازی پرندگان مهاجر

تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۷۶۲۲۹

مهاجرت پرندگان دارای پیچیدگی‌ها و ابعاد بسیار گسترده‌ای است، پرندگان در حالت کلی به دلایلی همچون سرما، گرما، کمبود غذا و تغییر یا تخریب زیستگاه خود مهاجرت و بر اساس بررسی‌های انجام شده، ۴۵۰ سایت کشور از پنج درصد جمعیت پرندگان مهاجر در ایران میزبانی می‌کند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، بسیاری از گونه‌های پرندگان، مهاجرت انجام می‌دهند و مهاجرت یا سفر پرندگان به طور معمول منظم و به صورت فصلی و رفت و برگشت است؛ سفر پرندگان ممکن است در پاسخ به تغییرات آب و هوا، دسترسی به مواد غذایی و یافتن زیستگاه مناسب باشد و حضور پرندگان در یک منطقه نشانه‌هایی است که انسان‌ها با توجه به آنها متوجه می‌شوند کدام زیستگاه در تعادل است

گاهی بعضی از این سفرها نامنظم یا یک طرفه و در مقابل، بعضی از پرندگان بومی و غیرمهاجر هستند، حتی جابجا نشدن پرندگان در نقاط مختلف جغرافیایی نیز می‌تواند نشانه‌ای از تعادل در زیستگاه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر اساس تحقیقات انجام شده، از حدود ۵۵۰ گونه پرنده‌ای که در ایران یافت و مشاهده می‌شود، حدود ۷۰ درصد آنها مهاجرند که یا در اواخر پاییز برای زمستان گذرانی وارد ایران می‌شوند یا در فصل بهار و تابستان برای زادآوری به ایران می‌آیند، البته گروه دیگری نیز مهاجر عبوری هستند و برای حدود چند هفته برای استراحت و تجدید قوا مهمان کشور می‌شوند.

پرنده‌نگری، فعالیتی بر پایه احترام به طبیعت و لذت بردن از دنیای زیبای پر راز و رمز پرندگان است؛ این فعالیت در ایران نیز انجام می‌شود و نتایج سرشماری جمعیت‌های پرندگان آبزی ایران نشان داد که در پنج دهه گذشته در مجموع بیش از ۷۷ میلیون پرنده آبزی از ۱۶۶ گونه مختلف در بیش از ۹۷۰ سایت سرشماری مشاهده و ثبت شدند که در سه دهه گذشته به‌طور میانگین هر ساله بیش از ۸.۱ میلیون پرنده شمارش شده است و حدود پنج درصد جمعیت جهانی و بیش از ۱۶ درصد جمعیت مسیر پروازی مهاجرت پرندگان آبزی از سیبری تا نیل را شامل می‌شود.

۴۵۰ سایت کشور از ۵ درصد جمعیت پرندگان مهاجر در ایران میزبانی می‌کند

حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: امروزه سرشماری پرندگان آبزی در بیش از ۱۰۰ کشور جهان با مشارکت حدود ۱۵ هزار شمارشگر حرفه‌ای و داوطلب صورت می‌گیرد، هر سال بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون پرنده آبزی در سراسر جهان شمارش و اطلاعات مربوط به آمار و سایت‌های سرشماری در پایگاه داده سرشماری بین‌المللی پرندگان آبزی ثبت می‌شود.

وی افزود: سرشماری پرندگان آبزی از قدیمی‌ترین، فراگیرترین و طولانی‌ترین برنامه‌های پایش هماهنگ و هم‌زمان تنوع زیستی در جهان است که قدمتی ۶۰ ساله در جهان دارد، این شمارش‌ها با تاکید بر تالاب‌ها و مناطق تجمع پرندگان آبزی زمستان‌گذران است و اطلاعات به دست آمده از برنامه‌های سرشماری و تجزیه و تحلیل آن از ارزش قابل توجه علمی در حفاظت از تالاب‌ها، سواحل و تنوع پرندگان برخوردار است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست وی ادامه داد: ایران هم‌زمان با اولین برنامه رسمی سرشماری جهانی و همگام با بسیاری از کشورهای اروپایی و به‌عنوان اولین کشور غرب آسیا از دی‌ماه سال ۱۳۴۵ شمسی به برنامه سرشماری بین‌المللی پرندگان آبزی زمستان‌گذران پیوست، شمارش پرندگان آبزی در سال‌های اولیه به شمارش گونه‌های قابل شکار از جمله قوها، غازها، مرغابی‌ها و گونه چنگر معمولی اختصاص داشت و از سال ۱۳۶۶ سایر پرندگان آبزی به این فهرست اضافه شدند.

اکبری با اشاره به اینکه در شش دهه گذشته شمارش پرندگان آبزی زمستان‌گذران در ایران در اولویت برنامه‌های اجرایی معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست بوده است، اضافه کرد: ایران به علت وجود شرایط توپوگرافی مناسب، تنوع اقلیمی و دارا بودن زیستگاه‌های تالابی و دریایی از جمله دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب همه ساله پذیرای میلیون‌ها پرنده آبزی مهاجر عبوری و زمستان‌گذران است.

وی ادامه داد: ایران به عنوان مهمترین کشور دارای زیستگاه‌های مهاجرتی و زمستان‌گذرانی در مسیر پروازی مهاجرت پرندگان از سیبری تا نیل به‌شمار می‌رود، جمعیت این مسیر پروازی بیش از ۱۰ میلیون پرنده برآورد شده است، همه ساله سرشماری نیمه‌زمستانه پرندگان آبزی در ماه‌های دی و بهمن در بیش از ۴۵۰ سایت در ۳۰ استان و با حضور کارشناسان ستادی، استانی و پرنده‌نگران حرفه‌ای سازمان‌های مردم‌نهاد انجام می‌شود.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: تجزیه و تحلیل نتایج سرشماری سالانه پرندگان آبزی و بررسی روند تغییرات جمعیت ناحیه‌ای، استانی و سایت‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است و مدیران ستادی و استانی حفاظت محیط زیست بر اساس این مطالعات می‌توانند در تصمیم‌سازی‌ها از نتایج و تحلیل‌های ارائه شده استفاده کنند.

اکبری گفت: در این جهت مطالعات تجزیه و تحلیل جامع نتایج سرشماری بلندمدت تالاب‌ها و مناطق ساحلی ایران به منظور کاربرد نتایج سرشماری‌ها در مدیریت تالاب‌ها و جمعیت‌های پرندگان آبزی در دستور کار قرار گرفت و این پژوهش‌ها به ارزیابی روند تغییرات جمعیت پرندگان آبزی ایران، نواحی عمده زیست جغرافیایی، استان‌ها، تالاب‌های بین‌المللی، گونه‌های شاخص پرندگان آبزی همچنین اهمیت‌سنجی هر یک از تالاب‌ها بر اساس معیارهای تعداد و تنوع پرندگان آبزی از سال ۱۳۴۵ تا پایان قرن جاری یعنی سال ۱۴۰۰ در یک دوره ۵۶ ساله پرداخته است.

وی افزود: نتایج سرشماری جمعیت‌های پرندگان آبزی ایران نشان داد که در پنج دهه گذشته در مجموع بیش از ۷۷ میلیون پرنده آبزی از ۱۶۶ گونه مختلف در بیش از ۹۷۰ سایت سرشماری مشاهده و ثبت شدند که در سه دهه گذشته به‌طور میانگین هر ساله بیش از ۸.۱ میلیون پرنده شمارش شدند که حدود پنج درصد جمعیت جهانی و بیش از ۱۶ درصد جمعیت مسیر پروازی مهاجرت پرندگان آبزی از سیبری تا نیل را شامل می‌شود.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: تجزیه و تحلیل آماری تغییرات جمعیت کل پرندگان آبزی حاکی از روند پایدار تا افزایش ملایم جمعیت در ۳۵ سال گذشته بوده است و حدود نیمی از جمعیت پرندگان آبزی ایران در سواحل و تالاب‌های ساحلی خزر و بقیه جمعیت به‌صورت کم و بیش مساوی در پهنه‌های آبی درون سرزمینی و استان‌های خلیج عمانی شمارش می‌شوند.

اکبری با بیان اینکه حفاظت مستمر و اثربخش زنجیره‌ای از زیستگاه‌ها و احیای تالاب‌های در معرض تهدید در اولویت مدیریت جمعیت پرندگان آبزی قرار دارد، افزود: بهره‌گیری از نتایج سرشماری بلندمدت پرندگان به عنوان اساس برآورد اندازه و روند تغییرات جمعیت پرندگان متداول است و تجزیه و تحلیل روند تغییرات جمعیت برای تصمیم‌گیری‌های ملی و بین‌المللی مدیریت جمعیت و ارزیابی اثربخشی اقدامات حفاظتی کاربرد دارد.

وی اظهار کرد: ارتقای دانش پرنده‌نگری در ایران، به‌روزرسانی تجهیزات مشاهده پرندگان از جمله تلسکوپ و دوربین‌های چشمی، اجرای برنامه جامع سرشماری و استفاده از پرنده‌شناسان حرفه‌ای موجب اثربخشی برنامه‌های شمارش و ثبت پرندگان در ایران شده و در سال‌های اخیر نوسانات تراز آبی تالاب‌ها به دلیل کاهش منابع آبی و عدم تأمین حق‌آبه، پسروی آب دریای خزر، شکار و صید، تغییرات جمعیت در مسیرهای پروازی، توسعه فعالیت‌های انسانی و استحصال اراضی موجب کاهش ارزش زیستگاهی بسیاری از تالاب‌ها و پهنه‌های آبی شده است.

افزایش ۲۰ درصدی حضور پرندگان مهاجر در گلستان

چند روز گذشته، محمود شکیبا، رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان، اظهار کرد: هر ساله در کشورهای عضو کنوانسیون رامسر و سایر معاهده‌های بین‌المللی مرتبط، سرشماری پرندگان مهاجر از یازدهم دی (اول ژانویه) به مدت بیش از یک ماه انجام می‌شود و سال جاری نیز این برنامه مطابق سال‌های قبل در دستور کار قرار گرفت.

وی افزود: کارشناسان محیط زیست با حضور در ۲۳ زیستگاه مهم آبی گلستان از مجموعه تالاب‌های آلماگل، آلاگل، آجی‌گل، اینچه، دانشمند، بی‌بی‌شیروان، تالاب ساحلی گمیشان و خلیج گرگان به عنوان محل‌های اصلی حضور پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی برای زمستان گذرانی کار سرشماری را انجام دادند.

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان ادامه داد: ۱۱۶ هزار قطعه انواع پرنده مهاجر آبزی و کنار آبزی در استان سرشماری شد که در مقایسه با ۸۶ هزار قطعه سال ۱۴۰۱ حدود ۲۰ درصد افزایش جمعیت را نشان می‌دهد.

شکیبا با اشاره به اینکه سال گذشته پرندگان مهاجر به دلیل خشکسالی فرود کمتری در زیستگاه‌های آبی گلستان داشتند، گفت: بهتر شدن وضعیت منابع آبی باعث فرود و استقرار بیشتر پرندگان مهاجر در گلستان شد.

وی تاکید کرد: آمار سال جاری در مقایسه با سال‌های گذشته مانند ۱۳۹۹ که عدد فرود بیش از ۳۰۰ هزار قطعه پرنده بود، کمتر است و امیدواریم با بهبود شرایط بارندگی‌ها، حفظ منابع آبی تالاب‌ها و رودخانه‌ها و بالا رفتن امنیت زیستگاه‌های آبی، گلستان در سال‌های پیش رو باز هم شاهد ورود جمعیت زیادی از پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی باشد.

کد خبر 728826

منبع: ایمنا

کلیدواژه: مهاجرت پرندگان دلیل مهاجرت پرندگان پرنده پرندگان مهاجر پرندگان مهاجر در تالاب ها تلفات پرندگان مهاجر مرگ پرندگان مهاجر پرندگان مهاجر به تالاب میقان اراک مرگ و میر پرندگان مهاجر بیماری های پرندگان مهاجر تماشای پرندگان مهاجر کاهش پرندگان مهاجر تالاب ها کوچ پرندگان مهاجر پرندگان مهاجر ایران شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست پرندگان آبزی ایران روند تغییرات جمعیت پرندگان مهاجر پرندگان آبزی پرندگان آبزی مهاجرت پرندگان جمعیت پرندگان نتایج سرشماری تجزیه و تحلیل میلیون پرنده زمستان گذران مسیر پروازی زیستگاه ها درصد جمعیت بین المللی پرنده آبزی تالاب ها دهه گذشته بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۷۶۲۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بوتسوانا درخواست انگلیس برای توافق ضد مهاجرتی را رد کرد

کشور بوتسوانا در جنوب آفریقا انعقاد توافق ضد مهاجرتی مشابه رواندا که دولت انگلیس برای مهار هجوم مهاجران به این کشور پیشنهاد داده بود را رد کرد. - اخبار بین الملل -

گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه "فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ"، کشور بوتسوانا انعقاد توافق ضد مهاجرتی مشابه رواندا با انگلیس را رد کرد. این ترتیب این کشور آفریقای جنوبی با قرارداد اخراج پناهندگان با بریتانیا مخالف کرده است.

چند روز پیش، پارلمان بریتانیا طرح بحث برانگیز اخراج پناهجویانی که با قایق به انگلیس می آیند به رواندا در شرق آفریقا را تصویب کرد. بوتسوانا، یکی دیگر از کشورهای آفریقایی که محافظه‌کاران در زمان نخست‌وزیری ریشی سوناک می‌خواستند به چنین توافقی برای اخراج پناهجویان با آن دست یابند، اکنون این پیشنهاد را رد کرده است.

"لموگانگ کواپه"، وزیر امور خارجه بوتسوانا اخیراً پس از این تصمیم پارلمان بریتانیا به کانال تلویزیونی نیوزروم آفریقای جنوبی گفت: ما خودمان مشکلات کافی برای مقابله داریم. کواپ گفت: در چنین شرایطی، آوردن مهاجران ناخواسته از کشوری دیگر به بوتسوانا «ناعادلانه» خواهد بود. بوتسوانای نسبتاً ثروتمند و کم جمعیت با جمعیت فقط 2.5 میلیون نفر در منطقه ای به وسعت فرانسه زندگی می کنند و از جمله، مهاجران را از ایالت بحران زده همسایه زیمبابوه جذب می کند.

آسوشیتدپرس گزارش داد، دولت بریتانیا اخیرا در حال مذاکره با پنج کشور برای انعقاد توافق اخراج پناهندگان بوده است: رواندا، بوتسوانا، ساحل عاج، ارمنستان و کاستاریکا از جمله این کشورها هستند. روزنامه بریتانیایی "ایندیپندنت" اکنون گزارش داده است که حداقل در ارمنستان هم مردم نسبت به این مسئله بدبین هستند. سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در ایروان نیز به این روزنامه گفت که تاکنون "بحث اساسی" با لندن در مورد این موضوع صورت نگرفته است.

در حالی که سازمان های حقوق بشری به شدت از توافق بریتانیا و رواندا انتقاد می کنند، در خود این دولت آفریقای شرقی نیز انتقاداتی به این مسئله وجود دارد.

"فرانک هابینزا"، رئیس حزب اپوزیسیون سبز پیشرو در این کشور بارها خاطرنشان کرده که حقوق بشر باید محافظت شود. وی روز پنجشنبه به خبرگزاری آنادولو ترکیه گفت: کشورهای ثروتمندی مانند بریتانیا باید به تعهدات بین‌المللی خود عمل کنند و از پناهجویان استقبال کنند و آنها را به کشورهای ثالث نبرند.

پارلمان بریتانیا شب سه شنبه با وجود انتقادها ومخالفت ها قانونی را تصویب کرد که در آن رواندا به عنوان کشور سوم امن معرفی شد. این قانون به دولت محافظه کار لندن اجازه می دهد تا پناهجویانی را که به طور نامنظم وارد این کشور آفریقای شرقی شده اند، اخراج کند. آنها باید در آنجا درخواست پناهندگی بدهند.

فعالان حقوق بشر این قانون را نقض تعهدات بین المللی می دانند. دولت ایرلند نیز به شدت از این پروژه انتقاد کرد.

نمایندگان پارلمان آلمان نیز اقدامات ضد مهاجرتی دولت بریتانیا را محکوم کرده بودند. در نامه ای به سوناک، نخست وزیر بریتانیا، 13 سیاستمدار حزب سوسیال دموکرات، سبزها و اتحادیه احزاب متحد مسیحی به ویژه از بیانیه دولت بریتانیا مبنی بر اینکه "دیگر نمی خواهد به دستورات موقت دادگاه حقوق بشر اروپا احترام بگذارد عصبانی و نگران بودند.

با این قانون جدید دولت "ریشی سوناک"، نخست وزیر انگلیس دیگر نمی خواهد به مهاجرانی که به طور نامنظم وارد این کشور می شوند این فرصت را بدهد که برای پناهندگی در انگلیس درخواست دهند. در عوض، آنها باید بتوانند به رواندا اخراج شوند و در آنجا درخواست پناهندگی دهند و صرف نظر از منشاء واقعی هیچ برنامه ای برای بازگشت آن ها به انگلیس وجود ندارد.

هدف از این مقررات جلوگیری از عبور پناهندگان از کانال انگلیسی مانش با قایق های کوچک است. دولت بریتانیا برای این معامله میلیون ها دلار به رواندا می پردازد. دادگاه عالی انگلیس این پیمان پناهندگی را غیرقانونی اعلام کرد. منتقدان این کشور آفریقای شرقی را به نقض حقوق بشر متهم می کنند.

این قانون جدید قصد دارد با اعلام رواندا به عنوان کشور ثالث امن و جلوگیری از درخواست تجدیدنظر در دادگاه های بریتانیا علیه اخراج، حکم دادگاه عالی را لغو کند. سازمان شورای پناهندگان که برای پناهنجویان در این کشور کمپین می کند، از این طرح انتقاد کرد و نسبت به هزینه های بالا، هرج و مرج و رنج انسانی هشدار داده است. این سازمان گفت که دولت به این ترتیب خطر گرفتار شدن ده ها هزار نفر در این سیستم را ایجاد می کند.

بعد از تصویب قانون اخراج پناهندگان به رواندا در پارلمان انگلیس سازمان ملل و شورای اروپایی هم انتقاد شدیدی به آن وارد کرده واین کشور را به نقض حقوق بشر متهم کردند.

موافقت پادشاه انگلیس با قانون ضد مهاجرتی روانداانتهای پیام/